Ziya Gökçek: Yönetici, insani değerleri kaâle almalıdır.

Profesyonel Yöneticilik Sertifika Programı’nın üçüncü semineri 21 Mart Cumartesi günü Boğaziçi Konak’ta düzenlendi.

Vakıf mensuplarımızdan Kimya Yüksek Mühendisi Ziya Gökçek Beyin (RC 69’) sunumuyla gerçekleştirilen PYSP’nin üçüncü seminerinde İş Ahlâkı ve Erdemli Yöneticilik konusu işlendi.

Erdemli insan/erdemli yönetici

Ancak erdemli insanın erdemli yöneticilik yapabileceğinin altını çizen Gökçek, “iş hayatında her şey siyah beyaz değildir; beyazın ve siyahın yanında gri tonlar da vardır. Yönetici, gri tonlardaki farkı ayırt edebilen insandır” dedi.

Kriz dönemleriyle birlikte iş hayatında ahlâki değerlerin yozlaştığına üzülerek şahit olduğumuzu söyleyen Gökçek, "piyasa insanı"nın bir fiyatı olduğunu, güçlü aidiyet bilincine sahip insanların fiyatlarının söz konusu olamayacağını belirterek, sözlerine şöyle devam etti: “Bizim gücümüz buradan gelmelidir. Bu zor bir iştir, zoru başarmamız lazımdır.

İş hayatındaki insanların ticaretle birlikte ahlâkını da geliştirmesi güzelleştirmesi, güzel insan olma gayretini sergilemesi gerekir.

İş ahlâkından önce genel ahlâk gelir. Maneviyatla, medeniyetimizle ilişiği olmayan insanların iş ahlâkı sadece para kazanmaktan ibarettir. Kâr, şirketlerin devamı için elzemdir; lakin her şeye rağmen kâr elde etmemek gerekir, kâr elde edeceğim derken ortalığı yakıp yıkmamak gerekir. Bu noktada insanı değerlerin kâle alınması lazımdır.”

Piyasada iyi ile kötü, kuru ile yaş kimi zaman iç içedir. İyi yönetici, kötüyü iyiden, yaşı kurudan tefrik edebilen insandır. Piyasada erdemi yöneticilerin sayısı arttıkça kurunun yanında daha az yaş yanacaktır.

Yönetici, altında bulunan insanlara yetki devri yapmalı, işi öğrenmeleri için gerekli tüm imkânları seferber etmeli, şirketi hep birlikte; el birliğiyle yönetmenin yollarını aramalıdır.

Artık başka bir açıdan yöneticiliğe bakmanın zamanı gelmiştir. Ancak erdemli insanlardan erdemli yöneticilik beklenir. Kendisiyle barışık olmak; medeniyetiyle barışık olmak, toplumla barışık olmak önemli meseleler olarak karşımızda bulunmaktadır.

İş hayatına hazırlanan mezun adaylarına iş hayatıyla ilgili beklentilerin minimize etmelerini tavsiye eden duayen yönetici, bu piyasada beklentilerin azaltılmasının hayal kırıklıklarının önüne geçeceğini vurguladı.

Yönetici proaktif olmalıdır

Ziya Gökçek Bey, yöneticilikle ilgili şu tesbitlerde bulundu:

Yöneticilerden proaktif olmaları; iş süreçlerine müdahil olmaları beklenir. Sürekli görev ve sorumlulukları hatırlatılan, yönlendirmelerle hareket eden yöneticiler, şirketlerinde uzun soluklu çalışma imkânı bulamaz.

Görevin hakkını vermek…

Yöneticinin kazandığı ücreti hak etmesi gerektiğinin altını çizen Ziya Gökçek, konuyla ilgili olarak şöyle konuştu: İşin hakkını vermek de önemli bir olgudur. 100 lira maaşınız varsa, maaşınızın hakkını vermeli; en az 105 liralık çalışma yapmalısınız. “Bu kadar paraya bu kadar iş” mantığıyla hareket eden çalışanların iş hayatında başarılı olmaları mümkün değildir.

İşimizi güzel yapmalı, en güzel şekilde yapmak için gayret sarf etmeliyiz. Zaten herkes işini güzel yapmakla mükelleftir. Doruları söylemek, doğru iş yapmak ve her ne bahasına olura olsun hakikatten ayrılamamak önemli kilometre taşlarımız olmalıdır.

Bereket kavramının önemi

“Bereket” sadece bizim medeniyetimize ait bir vakıadır. Diğer medeniyetlerin kelime hazinelerinde bereket kelimesini karşılayacak bir kavram bulunmamaktadır. Batı lisanlarında bereket kelimesi; bereket nosyonu yoktur. Bereket, Hz. Allah’ın verdiği bir lütuftur. 1 lirayla 10 liralık iş yapmayı bereketle açıklayabiliriz. Faizin ve faizli işlemin olmadığı yerde bereket olur. İşin, ticaretin, sözün içine faiz girdiğinde bereket kaybolur.

İşi, ehline teslim etmek…

Ziya Gökçek profesyonel çalışma hayatında işi ehline teslim etmenin gereğine vurgu yaparak sözlerini şöyle sürdürdü:

Liyakat çok önemlidir. İş; emanet, ehline teslim edilmelidir. Yakın dönemde çok ortaklı şirketler/holdingler gördük. Bunların büyük bir bölümü ticari sahadan çekilmek zorunda kaldı. Yine bunların birçoğu ticaret, sanayi ve hizmet sektörlerinde başarılı olamadılar. Neden başarılı olamadılar? Çünkü liyakate önem vermediler, hâlbuki liyakat çok önemlidir.

Bir kısım holding yöneticilerinin, binlerce ortaklı şirketlerinin yönetimine sahadan gelmeyen, ilgili sektörün iç dinamiklerinden bîhaber kişileri yönetici olarak oturttuklarını gördük. Bunları vakitlice ikaz ettik. Lakin aldırış etmediler, yine bildiklerini yaptılar. Buradaki kabahat, orada bulunan yöneticide değil; onu oraya oturtan zihniyette… Bir şirket biliyorum. Tesislerine 25 milyon Avroluk ekipman aldılar. İşin ehli insanlarla çalışmadılar. Sonra ne oldu? 25 milyon Avroluk tesisi 4 milyon Avroya satmak zorunda kaldılar. Olan ortaklara oluyor…

Kul hakkının önemi

Ziya Gökçek, kul hakkının önemine şu cümlelerle değindi:

Durup düşünen, düşünerek hareket eden, istişare eden insanlar fazla hata yapmazlar.

Ticari münasebetlerde kimi zaman kul hakkına riayet edilmediğine üzülerek şahit oluyoruz. Kul hakkı çok mühim bir hadisedir. Şartlar ne olursa olsun kul hakkını gözetmek gerekir. Çalışanların hakkını vermek; gözetmek lazımdır.

Program, Ziya Gökçek’in, yönetici adaylarının iş ahlâkı ve erdemli yöneticiliğe dair sorularına cevap vermesiyle sona erdi.

İbrahim Ethem Gören