Tarih Boyunca Hakimiyet Kurulamayan Ülke : Yemen
Tarih ilk insan Hz. Adem’den 21.yüzyılın bu günlerine kadar birçok hakimiyet mücadelelerine tanık oldu. Bu tarihin en önemli coğrafyalarından biri olan Arap yarımadasının Yemen’ini konuşmak üzere 19 Mart Salı akşamı Boğaziçi Konak’ta düzenlenen Orada N’oluyor? Programı’nda buluştuk. Bu değerli sohbette Psikolog Zehra Ağır moderatörlüğünde İNSAMER Ortadoğu Araştırmacısı Riad Domazeti’yi konuk ettik.
Söyleşimize Zehra Hanım’ın açılış konuşması ile başladık. Ardından Riad Bey, Yemen’in kısaca tarihinden, coğrafi konumu ve öneminden bahsetti. Yemen’de 8 yıldır süregelen savaş ve Yemen üzerindeki planlardan bahseden Riad Domazeti, konuşmasını Yemen ile alakalı çalışmalardan bahsederek bitirdi.
Yemen tarih boyunca ticareti ve yeraltı kaynakları ile dünyada önemli bir konuma sahip olmuştur.Fakat günümüz dünyasının en fakir ülkeler listesinde yer almasına ve insani kriz yaşamasına sebep olan bu tarihi bugün daha çok dikkatimizi çekmektedir.
Kum saatinden kum taneleri yavaş yavaş akarken, Yemen önce İpek ve Baharat Yolu, sonra Süveyş Kanalı, 1.Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş gibi tarihe yön veren unsurların etkisi altında kalmıştır. Bu durum Yemen’i sırtında büyük bir önem taşımaya mecbur bırakmıştır. Riad Domazeti’nin de belirttiği gibi bu önem, Birleşik Arap Emirlikleri’nden Çin’e kadar birçok ülkenin Yemen üzerinde planlar yapmasına sebep olmuştur. Çin’in yeni bir İpek Yolu hayali,Hadi Hükümeti’nin ülke hakimiyeti veya Arapların güvenlik kaygıları ve petrol üzerine olan projeleri bu planlar arasında sayılabilir.
Ortadoğu’da Arap Yarımadasının göz bebeği ülkelerden biri olan Yemen, 2011’de başlayan Arap Baharı ile lider devirmiş ve 8 yıllık bir krizin kapılarını dünyaya açmıştır. 2015 yılında Hadi Hükümeti’nin başkenti alması ile savaş iyice ilerler. Bu iç savaş neden başladı diye düşündüğümüzde Husilerin daha fazla özgürlük,eşitlik, politik katılım hakları ve adalet taleplerinin olmasının buna yol açtığını belirtiyor konuğumuz Riad Bey… Bir karışıklık olarak başlayan ve iç savaşa dönüşen bu durum şu an Yemen’in 29 milyonluk nüfusunun 22 milyonunun yardıma muhtaç bir hale gelmesine sebep olmuştur.
Son olarak güncel durumdan bahsetmek gerekirse, İsveç Barış Görüşmeleri Yemen problemini çözmek için yapılmaktadır. 11 milyonu suya ihtiyacı olan, 70 bin insanı kayıp, açlık ve susuzluk tehdidi altında kalan bir Yemen var karşımızda… Fakat daha da üzüntü veren şu ki: Yemen’in çocukları elinde oyuncakla değil, silahla büyüyor. Silahla yetişen bir nesle gebe dünya. Bu noktada şunu söylemek gerekir ki: Bir masumun ölümünün insanlığın yok olmasına eşittir diyor Rabbimiz.Velhasılı kelam, Yemen’de kanayan bir yaramız olmalı, üstüne düşünüp çözüm yolları peşinde koşmalıyız. Yapılan zulümlere sessiz kalmayıp insanlık adına dertlenmeliyiz. Zira, ancak bu şekilde insanlığımızı kaybetmeyiz.
Haber: Melek Yıldırım-PDR’ 21